شهر تویسرکان،یکی از کهن‌ترین مناطق ایران از نظر تاریخی، فرهنگی و طبیعی است. این شهر با پیشینه‌ای بالغ بر ۴ هزار سال، از دوران باستان تاکنون محل سکونت اقوام مختلف بوده و آثار متعددی از تمدن‌های گذشته در آن به چشم می‌خورد. تویسرکان با ترکیب دو روستای تاریخی “توی” و “سرکان” شکل گرفته و امروزه به‌عنوان مرکز شهرستانی با همین نام شناخته می‌شود. آب‌وهوای معتدل کوهستانی، منابع آبی چون رودخانه‌های قلقل‌رود و خرم‌رود، و خاک حاصلخیز، این منطقه را به یکی از قطب‌های کشاورزی و باغداری، به‌ویژه در تولید گردوی مرغوب، تبدیل کرده است. در این مقاله به طور کامل جاهای دینی تویسرکان را به شما معرفی می‌کنیم.
تویسرکان کجاست؟
تویسرکان یکی از شهرهای استان همدان در غرب ایران است که در دامنه جنوبی رشته‌کوه الوند و در مجاورت زاگرس قرار دارد و یکی از شهرهای پربازدید در انواع تور داخلی به سمت همدان است. این شهر در مختصات جغرافیایی ۳۴°۳۳′۴″ شمالی و ۴۸°۲۶′۳۷″ شرقی واقع شده و ارتفاع آن از سطح دریا حدود ۱٬۷۸۴ متر است.
تویسرکان از شمال به شهرستان‌های همدان و اسدآباد، از شرق به ملایر، از جنوب به نهاوند و از غرب به شهرستان کنگاور در استان کرمانشاه محدود می‌شود.
این منطقه به دلیل موقعیت کوهستانی و ارتفاع بالا، دارای آب و هوای معتدل کوهستانی است. این شهر در دره‌ای بزرگ بین رشته‌کوه‌های الوند و زاگرس قرار گرفته و از نظر طبیعی به سه بخش کوهستانی، کوهپایه‌ای و جلگه‌ای تقسیم می‌شود.
لیست جاهای دیدنی تویسرکان
تویسرکان با جاذبه‌های طبیعی و تاریخی متعدد، مقصدی مناسب برای علاقه‌مندان به طبیعت و تاریخ است. برخی از مکان‌های دیدنی این شهر عبارت‌اند از:
آرامگاه حبقوق نبی
آرامگاه حبقوق نبی، یکی از پیامبران بنی‌اسرائیل، در این شهر واقع شده و از آثار تاریخی مهم این منطقه به‌شمار می‌رود. ساختمان این آرامگاه به‌صورت برج مدور با گنبدی مخروطی شکل ساخته شده و معماری آن به دوره‌های مختلف تاریخی بازمی‌گردد.
این مکان نه‌تنها برای گردشگران بلکه برای پژوهشگران مذهبی نیز اهمیت ویژه‌ای دارد.
- آدرس: تویسرکان، خیابان شهید اشرفی اصفهانی، انتهای خیابان حبقوق نبی
خانه مسعودی
خانه مسعودی یکی از بناهای تاریخی تویسرکان است که با معماری سنتی و تزیینات خاص خود، نمایانگر هنر معماری دوران قاجار می‌باشد.
این خانه با حیاط مرکزی، اتاق‌های متعدد و ارسی‌های زیبا، نمونه‌ای از خانه‌های اعیانی آن دوره است.
- آدرس: تویسرکان، خیابان امیرکبیر، خیابان دستغیب
بازار سرپوشیده تویسرکان
بازار سرپوشیده تویسرکان یکی از مراکز تجاری قدیمی این شهر است که با سقف‌های طاقی و حجره‌های متعدد، فضایی سنتی و دل‌نشین را برای خرید و بازدید فراهم می‌کند.
این بازار محل عرضه محصولات محلی از جمله گردو، فرش و صنایع دستی است.
- آدرس: تویسرکان،جولستان،خیابان شهید باهنر،خیابان راسته بازار
مسجد جامع تویسرکان
مسجد جامع تویسرکان با قدمتی چند صد ساله، یکی از بناهای مذهبی و تاریخی این شهر است.
این مسجد با معماری اسلامی، گنبدها و مناره‌های زیبا، محل برگزاری نمازهای جمعه و مراسم مذهبی می‌باشد.
- آدرس: تویسرکان،جولستان،خیابان انقلاب،میدان امام خمینی
پارک کمر بسته
پارک کمر بسته یکی از فضاهای سبز و تفریحی تویسرکان است که با مناظر طبیعی زیبا، درختان بلند و امکانات رفاهی، مکانی مناسب برای گذران اوقات فراغت خانواده‌ها و گردشگران می‌باشد.
- آدرس: تویسرکان، بلوار بهشتی، خیابان مطهری
قلعه اشتران
قلعه اشتران یکی از آثار تاریخی تویسرکان است که بر فراز تپه‌ای مشرف به شهر قرار دارد.
این قلعه با دیوارهای سنگی و برج‌های دیده‌بانی، در گذشته نقش دفاعی داشته و امروزه به‌عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری مورد توجه است.
- آدرس: تویسرکان،جاده کرزان
خانه دکتر اقتداری
خانه دکتر اقتداری یکی از بناهای تاریخی تویسرکان است که با معماری خاص و تزیینات داخلی زیبا، نمایانگر سبک زندگی و فرهنگ مردم این منطقه در گذشته می‌باشد.
این خانه امروزه به عنوان موزه یا مرکز فرهنگی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- آدرس: تویسرکان،پایین،بلوار شهید اشرفی اصفهانی،خیابان مدرس سبزواری،خیابان شریعتی
مدرسه شیخ علی خان زنگنه
مدرسه شیخ علی خان زنگنه یکی از بناهای آموزشی تاریخی تویسرکان است که در دوره صفویه بنا شده است.
این مدرسه با معماری اسلامی و فضای آموزشی سنتی، محل تحصیل طلاب علوم دینی بوده است.
- آدرس: تویسرکان، خیابان حافظ غربی، جنب بازار
کاروانسرای شاه عباسی فرسفج
کاروانسرای شاه عباسی فرسفج یکی از بناهای تاریخی مربوط به دوره صفویه است که در مسیر جاده ابریشم قرار داشته است.
این کاروانسرا با حیاط مرکزی، اتاق‌های متعدد و معماری خاص، محل استراحت کاروان‌ها و تجار بوده است.
- آدرس: فرسفج، جاده تویسرکان، جاده فرسفج
روستای گشانی
روستای گشانی یکی از مناطق ییلاقی و خوش‌آب‌وهوای تویسرکان است که با باغ‌های گردو، چشمه‌های زلال و مناظر طبیعی زیبا، مقصدی مناسب برای گردشگران طبیعت‌دوست می‌باشد.
- آدرس: ۲۵ کیلومتری شهر تویسرکان در مسیر همدان گنجنامه
پل کرزان
پل کرزان یکی از پل‌های تاریخی تویسرکان است که بر روی رودخانه‌ای در مسیر جاده کرزان ساخته شده است.
این پل با طاق‌های سنگی و معماری سنتی، نمونه‌ای از هنر پل‌سازی در گذشته می‌باشد.
- آدرس: تویسرکان،جاده گنجنامه،جاده کرزان
آبشار افشار
آبشار افشار یکی از جاذبه‌های طبیعی تویسرکان و از جاهای دیدنی همدان است که در دل کوه‌های سرسبز منطقه واقع شده است.
این آبشار با ارتفاع قابل توجه و محیط اطراف جنگلی، مکانی مناسب برای طبیعت‌گردی و عکاسی می‌باشد.
- آدرس: ۱۲ کیلومتری شمال شهرستان تویسرکان
آبشار اللو
آبشار اللو یکی دیگر از جاذبه‌های طبیعی تویسرکان است که با جریان آب زلال و محیط بکر، مقصدی مناسب برای علاقه‌مندان به طبیعت و کوهنوردی می‌باشد.
- آدرس: ۲ کیلومتری شمال شرق تویسرکان
پل قلعه شیخ
پل قلعه شیخ یکی از پل‌های تاریخی تویسرکان است که بر روی رودخانه‌ای در نزدیکی قلعه شیخ ساخته شده است.
این پل با ساختار سنگی و طاق‌های زیبا، نمونه‌ای از معماری پل‌سازی سنتی در منطقه می‌باشد.
- آدرس: تویسرکان، بخش مرکزی، دهستان حیقوق نبی، روستای قلعه شیخ
پل تاریخی فرسفج
پل تاریخی فرسفج یکی از آثار باستانی تویسرکان است که بر روی رودخانه‌ای در مسیر جاده فرسفج ساخته شده است.
این پل با طاق‌های سنگی و معماری خاص، نمونه‌ای از هنر پل‌سازی در دوره‌های گذشته می‌باشد.
- آدرس: کیلومتر ۲۰ جاده تویسرکان به کنگاور روی رودخانه قلقل‌رود
آب و هوای تویسرکان
تویسرکان، در دامنه‌های جنوبی کوهستان الوند واقع شده و به‌واسطه موقعیت جغرافیایی خاص خود، از آب‌وهوای معتدل کوهستانی بهره‌مند است. این اقلیم باعث شده تا تابستان‌های تویسرکان خنک و دلپذیر و زمستان‌های آن سرد و برفی باشد.
در فصل بهار، طبیعت با شکوفه‌های رنگارنگ و سرسبزی بی‌نظیر، جلوه‌ای خاص به منطقه می‌بخشد و در تابستان، هوای مطبوع و خنک آن، گردشگران بسیاری را به سوی خود جذب می‌کند. زمستان‌های تویسرکان با بارش برف و سرمای شدید همراه است که مناظر زیبایی را خلق می‌کند.
بهترین فصل سفر به تویسرکان
بهار و تابستان بهترین زمان برای سفر به تویسرکان هستند. در این فصول، طبیعت منطقه در اوج زیبایی خود قرار دارد و هوای معتدل، شرایط مناسبی برای گردش و بازدید از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی فراهم می‌کند.
مسیریابی و نحوه دسترسی به تویسرکان
برای دسترسی به تویسرکان می‌توان از مسیرهای زیر استفاده کرد:
- از تهران: از طریق آزادراه تهران ساوه به سمت همدان حرکت کرده و سپس به سمت ملایر و تویسرکان ادامه مسیر دهید.
- از همدان: از طریق جاده همدان-تویسرکان به سمت جنوب حرکت کنید.
- از ملایر: از طریق جاده ملایر-تویسرکان به سمت غرب حرکت کنید.
فاصله تهران تا تویسرکان
فاصله تهران تا تویسرکان حدود ۳۹۲ کیلومتر است و با خودرو شخصی حدود ۴ ساعت و ۳۰ دقیقه زمان می‌برد.
فاصله تویسرکان تا همدان
فاصله تویسرکان تا همدان حدود ۹۰ کیلومتر است و با خودرو حدود ۱ ساعت و ۳۰ دقیقه زمان می‌برد.
سوغات تویسرکان
تویسرکان به خاطر محصولات کشاورزی و صنایع دستی متنوع، سوغات‌های متعددی دارد:
- گردو: مهم‌ترین و معروف‌ترین محصول تویسرکان که به کیفیت بالا و طعم بی‌نظیرش شهرت دارد.
- عسل طبیعی: به دلیل پوشش گیاهی متنوع، عسل تویسرکان از کیفیت بالایی برخوردار است.
- شیره انگور و کشمش: محصولات فرآوری شده از انگور که در این منطقه تولید می‌شوند.
- شاطه حلوایی: نوعی حلوا تهیه شده از جوانه گندم، عسل و گردو که ارزش غذایی بالایی دارد.
- نقل و پشمک: شیرینی‌های محلی که به عنوان سوغات محبوب شناخته می‌شوند.
آداب و رسوم مردم تویسرکان
مردم تویسرکان دارای فرهنگ و آداب و رسوم خاصی هستند که در مراسم مختلف نمود پیدا می‌کند:
- پوشش سنتی: زنان از لباس‌هایی مانند عرقچین، کونیک، تومبان، آرخالق، دوش لوق، بوتون، ساغری، ارسی و گالش استفاده می‌کنند. مردان نیز از سرپوش‌های نخلی و نمدی، کونیک، گیوه و کلاش بهره می‌برند.
- مراسم چهارشنبه‌سوری: این مراسم شامل شکستن کوزه و سایر آیین‌های سنتی برای دور کردن بدی‌ها و استقبال از سال نو است.
- آش ترش در سیزده‌بدر: در روز طبیعت، مردم تویسرکان آش ترش تهیه می‌کنند که یکی از غذاهای محلی محبوب است.
نکات مهم سفر به تویسرکان
- اقامت: در تویسرکان اقامتگاههای بومی و مهمانسراهای متعددی وجود دارد که می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید.
- حمل و نقل: برای بازدید از جاذبه‌های اطراف، داشتن خودرو شخصی یا استفاده از تاکسی‌های محلی توصیه می‌شود.
- آب‌وهوا: در فصول سرد، لباس گرم به همراه داشته باشید و در تابستان‌ها از کرم ضدآفتاب استفاده کنید.
- محصولات محلی: در سفر به تویسرکان حتماً از محصولات محلی مانند گردو، عسل و شیره انگور خریداری کنید.
جمع‌بندی
در پایان، تویسرکان با جاذبه‌های تاریخی چون آرامگاه حیقوق نبی، قلعه اشتران، کاروانسرای شاه‌عباسی و بازار سرپوشیده، و مناظر طبیعی مانند آبشار اللو، پارک کمر بسته و روستای پلکانی گشانی مقصدی جذاب برای گردشگران و علاقه‌مندان به تاریخ و طبیعت است. فرهنگ بومی، آداب‌ورسوم اصیل، گویش لری، غذاهای محلی مانند آش سماق و کوفته نخودی تجربه‌ای منحصربه‌فرد از زندگی در این منطقه را ارائه می‌دهد.
سوالات متداول
سوغات معروف تویسرکان چیست؟
گردو، عسل طبیعی، کشمش، شیره انگور، و صنایع دستی چوبی و سفالی از سوغات‌های معروف تویسرکان هستند.
آیا تویسرکان اقامتگاه دارد؟
بله، در تویسرکان اقامتگاههای بومی و مهمانسراهای متعددی برای گردشگران وجود دارد.
آیا تویسرکان مکان‌های تاریخی دارد؟
بله، تویسرکان دارای بناهای تاریخی متعددی از جمله آرامگاه حیقوق نبی و کاروانسرای شاه عباسی است.
