ویزای سرمایهگذاری اسپانیا
در بازه‌ای طولانی از سال ۲۰۱۳ تا مارس ۲۰۲۵، برنامه پر سر و صدای ویزای سرمایهگذاری اسپانیا به عنوان مسیر اصلی جذب سرمایه‌گذار خارجی برای اقامت در این کشور به حساب می‌آمد و بیش از چندین هزار درخواست موفق از سراسر جهان را پذیرفت. ولی فشارها برای کنترل قیمت مسکن، انتقاد از افزایش جدی ارزش املاک در شهرهای بزرگ و دخالت اتحادیه اروپا، در نهایت به تصویب قانون حذف کامل این برنامه منجر شد. هرچند دسترسی جدیدی برای دریافت گلدن ویزا وجود ندارد، اما اطلاعات زیر برای کسانی که پیش از تاریخ یادشده اقدام کرده‌اند یا قصد سرمایهگذاری جهت اخذ اقامت به روش‌های قانونی دیگر را دارند، مرجع مفیدی است.
ویزای سرمایهگذاری اسپانیا چیست؟
«ویزای سرمایهگذاری اسپانیا»، معروف به گلدن ویزا (Golden Visa)، از سال ۲۰۱۳ تا مارس ۲۰۲۵ مجوز اقامت برای اشخاص غیر اروپایی در ازای سرمایهگذاری عمده در کشور بود . از طریق این ویزای تمکن مالی شرایط مهاجرت به اسپانیا از طریق سرمایه گذاری وجود داشت و سرمایه‌گذاران می‌توانستند همراه خانواده شامل همسر، فرزندان زیر ۲۵ سال یا والدین تحت تکفل، اقامت قانونی اسپانیا را دریافت کنند.
اما نکته مهم این است که این برنامه از ۳ آوریل ۲۰۲۵ (۱۴ فروردین ۱۴۰۴) تعطیل شد و از آن پس هیچ درخواست جدیدی برای ویزای سرمایهگذاری پذیرفته نمیشود. اما ویزای آن دسته از سرمایه‌گذارانی که پیش از این تاریخ درخواست دادهاند یا ویزا دریافت کرده‌اند، طبق قانون قدیم قابل تمدید هستند.
مزایای سرمایهگذاری در اسپانیا
اگرچه برنامه «ویزای طلایی» (Golden Visa) اسپانیا طبق تصمیم دولت این کشور پایان یافته است و صدور مجوزهای جدید پس از ۳ آوریل ۲۰۲۵ متوقف شده است، اما افرادی که پیش از این تاریخ اقامت خود را دریافت کرده‌اند، همچنان از مزایای قابل‌توجهی برخوردارند.
اقامت قانونی برای سرمایه‌گذار و خانواده
افرادی که از طریق سرمایهگذاری اقامت دریافت کرده‌اند، میتوانند برای خود، همسر، فرزندان زیر ۱۸ سال و والدین وابسته، اجازه اقامت دریافت کنند. این اقامت معمولاً به‌صورت اولیه ۲ ساله یا ۳ ساله صادر می‌شود و در صورت حفظ شرایط سرمایهگذاری، به راحتی قابل تمدید است.
مزایا:
- بدون نیاز به حضور مداوم در اسپانیا (حضور گاه‌به‌گاه کافی است)
- حفظ اقامت با رعایت حداقل شرایط قانونی
- امکان تمدید مکرر اقامت تا رسیدن به اقامت دائم
آزادی سفر در منطقه شنگن
با دریافت ویزای سرمایهگذاری اسپانیا، امکان سفر آزادانه و بدون نیاز به ویزا به تمامی کشورهای حوزه شنگن فراهم می‌شود.
- سفر به آلمان، فرانسه، ایتالیا، هلند، اتریش و دیگر کشورهای عضو شنگن
- مدت اقامت تا ۹۰ روز در هر ۱۸۰ روز در کشورهای دیگر شنگن
- این ویژگی برای افرادی که نیاز به تردد کاری یا خانوادگی در اروپا دارند، بسیار کاربردی و ارزشمند است.
مسیر سریع به اقامت دائم و شهروندی
برنامه سرمایهگذاری اسپانیا، یک مسیر مشخص و شفاف برای تبدیل اقامت موقت به اقامت دائم و در نهایت شهروندی ارائه می‌دهد:
- پس از ۵ سال اقامت قانونی: امکان دریافت اقامت دائم اسپانیا (با شرط حفظ وضعیت اقامت و ثبت قانونی حضور در کشور)
- پس از ۱۰ سال اقامت قانونی: امکان درخواست شهروندی اسپانیا با حفظ شرایط عمومی مانند آشنایی با زبان و ادغام اجتماعی
برخلاف برخی کشورها، اسپانیا شرایط سخت‌گیرانه‌ای درخصوص حضور فیزیکی سالانه ندارد و همین موضوع این مسیر را برای سرمایه‌گذاران غیربومی بسیار قابل‌دسترس کرده است.
دسترسی به آموزش و درمان عمومی
دارندگان ویزای سرمایهگذاری اسپانیا درست مانند شهروندان اسپانیایی میتوانند از خدمات عمومی بهداشتی و آموزشی کشور اسپانیا استفاده کنند:
- تحصیل رایگان یا کم‌هزینه در مدارس و دانشگاه‌های دولتی
- دسترسی به خدمات درمانی دولتی با کیفیت بالا
- پوشش بیمه درمانی در سطح ملی (با پرداخت مالیات اقامتی)
- این ویژگی به‌ویژه برای خانواده‌های دارای فرزند، یک مزیت کلیدی محسوب می‌شود
فرصت‌های متنوع سرمایهگذاری اقتصادی
سرمایه‌گذاران با دریافت اقامت، نه‌تنها از مزایای حقوقی بهره‌مند می‌شوند، بلکه میتوانند فعالیت اقتصادی خود را در بازار رو‌به‌رشد اسپانیا گسترش دهند:
- تأسیس شرکت و راه‌اندازی کسب‌وکار در بخش‌های گردشگری، فناوری، کشاورزی، و خدمات
- سرمایهگذاری در املاک و مستغلات، بازار بورس، صندوق‌های سرمایهگذاری یا اوراق قرضه دولتی
- امکان استفاده از مشوق‌های دولتی برای کارآفرینی خارجی‌ها
مزیت‌های کلان اقتصادی و سیاسی
سرمایهگذاری در اسپانیا مزایای مستقیمی دارد که به شرایط کلان اقتصادی و سیاسی اتحادیه اروپا و خود اسپانیا مربوط می‌شود:
- ثبات ارز یورو و کنترل نرخ تورم
- دسترسی به یکی از بزرگ‌ترین بازارهای مصرفی جهان (اتحادیه اروپا)
- سیستم حقوقی شفاف، مالکیت قابل اعتماد، و روندهای دیجیتال‌شده برای ثبت و پیگیری امور مهاجرتی
شرایط سرمایهگذاری در اسپانیا
افرادی که پیش از لغو برنامه اقدام کرده‌اند، باید شرایط سرمایه گذاری در اسپانیا که در ادامه ذکر میکنیم را تأمین می‌کردند:
شرایط عمومی متقاضی
- بالای ۱۸ سال.
- عدم حضور غیرقانونی در اسپانیا.
- سابقه کیفری پاک در پنج سال اخیر، به همراه مدارک تأیید رسمی.
- بیمه درمانی خصوصی یا عمومی بدون فرانشیز، با پوشش کامل.
- توانایی مالی برای اداره زندگی بدون کار رسمی در اسپانیا (مثلاً حداقل ۴۰۰٪ میزان IPREM برای فرد + ۱۰۰٪ برای هر همراه)
مدارک مورد نیاز
- فرم درخواست ویزای نوع D
- عکس رنگی شناسایی
- پاسپورت با اعتبار حداقل یک سال و دو صفحه سفید.
- سند یا گواهی‌های سرمایهگذاری همراه نسخه رسمی، ترجمه و آپوستیل‌شده.
- بیمه سلامت معتبر برای همه همراهان.
- گواهی سوءپیشینه صادرشده در مراجع رسمی کشور محل اقامت.
- مدارک اثبات تمکن مالی.
- برای سرمایهگذاری در کسب‌وکار: گزارش تشخیص پروژه در دفتر اقتصادی سفارت یا کنسولگری.
روش‌های سرمایهگذاری در اسپانیا
پیش از تعطیلی طرح سرمایهگذاری، چهار روش اصلی برای اخذ ویزای سرمایهگذاری وجود داشت:
خرید ملک (مسکونی یا تجاری)
محبوب‌ترین روش برای دریافت ویزای سرمایهگذاری اسپانیا خرید ملک بود، به‌طوری که بیش از ۹۴٪ از متقاضیان از این روش استفاده کرده‌اند. این املاک می‌توانستند مسکونی یا تجاری باشند و حتی شامل چندین ملک نیز بشوند، به شرط آن‌که ارزش کل سرمایهگذاری حداقل ۵۰۰ هزار یورو بدون استفاده از وام بانکی باشد. در صورت استفاده از وام، تنها بخشی از مبلغ که از سرمایه شخصی پرداخت شده، مورد پذیرش قرار می‌گرفت. این روش بیشتر از طریق شرکت‌های بین‌المللی مانند Get Golden Visa و Immigrant Invest پیگیری میشد.
سپرده بانکی، خرید سهام شرکت‌های فعال یا صندوق‌های سرمایهگذاری
در این روش، فرد می‌توانست حداقل یک میلیون یورو در یکی از حوزه‌های زیر سرمایهگذاری کند: سپرده‌گذاری در بانک‌های اسپانیایی، خرید سهام شرکت‌های فعال در اسپانیا یا مشارکت در صندوق‌های سرمایهگذاری یا تأمین مالی خطرپذیر. این نوع سرمایه‌گذاری‌ها باید از طریق موسسات رسمی و دارای مجوز انجام می‌شدند و در راستای پویایی اقتصاد اسپانیا مورد تایید قرار می‌گرفتند.
خرید اوراق قرضه دولتی اسپانیا
متقاضیانی که به‌دنبال سرمایهگذاری امن‌تر بودند، می‌توانستند اوراق قرضه دولتی اسپانیا را با حداقل مبلغ دو میلیون یورو خریداری کنند.دولت اسپانیا بازگشت اصل سرمایه این اوراق را در پایان دوره مشخصی تضمین می‌کرد. این گزینه برای افرادی مناسب بود که به دنبال حفظ ارزش سرمایه خود و در عین حال کسب اقامت بودند.
سرمایهگذاری در پروژه‌های تأثیرگذار در جامعه
این روش دریافت ویزای تجاری به سرمایهگذاری در پروژه‌هایی اختصاص داشت که تأثیر قابل‌توجهی در زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی یا فناورانه در اسپانیا داشتند. نمونه‌هایی از این پروژه‌ها شامل ایجاد اشتغال در مناطق خاص، توسعه فناوری‌های نوین یا کمک به زیرساخت‌های اجتماعی بود. این نوع پروژه‌ها باید توسط دفتر اقتصادی وابسته به نمایندگی‌های دیپلماتیک اسپانیا بررسی و تأیید می‌شدند تا صلاحیت صدور ویزای سرمایهگذاری را پیدا کنند.
بهترین گزینه سرمایهگذاری در اسپانیا
خرید ملک با حداقل سرمایه ۵۰۰,۰۰۰ یورو، بهترین سرمایه گذاری در اسپانیا محسوب میشد. دلایل آن عبارتند از:
- فرآیند نسبتا ساده بدون الزام به فرایند اداری پیچیده.
- بازار رقابتی و نقد شونده در شهرهای بزرگ مانند مادرید، بارسلون، والنسیا و کوستا بلانکا.
- امکان اجاره‌دهی یا فروش مجدد سریع‌تر (ميزان سود سرمایه‌ای، شرایط حقوقی و مالیاتی فعال داشت)
هزینه ویزای سرمایهگذاری در اسپانیا
هزینه بررسی درخواست در کنسولگری‌ها متفاوت است:
- برای آمریکایی‌ها: حدود ۲۷۰ دلار برای متقاضی اصلی و ۱۴۰ دلار برای هر همراه
- کشورهای دیگر معمولاً هزینه حدود ۹۴ دلار داشتند.
هزینه‌های جانبی مهاجرت به اسپانیا از طریق سرمایه گذاری نیز بسته به نوع سرمایه گذاری شامل موارد زیر میشد:
- مالیات انتقال ملک (ITP یا IVA + ITPO) حدود ۶–۱۰٪ ارزش ملک
- حق‌السهم دفاتر اسناد رسمی، ثبت املاک و مشاوره حقوقی (چگونه پرداخت شود).
- کارمزد ثبت سرمایه یا گزارش اقتصادی، ترجمه اسناد و آپوستیل.
- بیمه سلامت معتبر برای درخواست.
- در صورت مهاجرت به اسپانیا، هزینه اخذ N.I.E و گواهی اقامت.
- در مجموع، علاوه بر سرمایهگذاری اصلی (۵۰۰,۰۰۰ یورو یا بیشتر)، متقاضی باید مبلغ مشخصی برای تسهیم مالیات‌ها، خدمات حقوقی و هزینه‌های دولتی در نظر بگیرد.
جمع‌بندی
ویزای سرمایهگذاری اسپانیا گزینه‌ای عملی برای افرادی است که به‌دنبال اقامت اروپا با حفظ استقلال مالی هستند. موفقیت در این مسیر نیازمند انتخاب نوع سرمایهگذاری هوشمندانه، تهیه مدارک کامل و آگاهی از قوانین مالیاتی و مهاجرتی اسپانیاست. مشاوره با وکلای مهاجرت متخصص و شناخت دقیق از روند اجرایی می‌تواند ریسک‌های حقوقی را کاهش داده و احتمال دریافت اقامت را به‌طور قابل توجهی افزایش دهد.